Η ενίσχυση της καλής συμπεριφοράς στην προεφηβεία και εφηβεία.

Η περίοδος της προεφηβείας και της εφηβείας μπορεί να είναι μια πρόκληση για την οικογένεια. Είναι σημαντικό καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, να ενθαρρύνουμε την καλή, λειτουργική συμπεριφορά έτσι ώστε αυτή να ενσωματωθεί στην ταυτότητα που σιγά σιγά δημιουργείται. Παρακάτω παρουσιάζουμε κάποιες βασικές συμβουλές που μπορούν να συμβάλλουν σε αυτόν τον στόχο:

Ακούστε τους νέους και συνομιλήστε με αυτούς με ενδιαφέρον και ανοχή. Η ανοικτή επικοινωνία δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου μπορούν να μοιραστούν τις σκέψεις και τα προβλήματά τους, χωρίς να αισθάνονται την ανάγκη να πουν ψέματα ή να παραποιήσουν γεγονότα.

Οι νέοι πρέπει να αισθάνονται ότι η αγάπη και η υποστήριξη της οικογένειάς τους δεν εξαρτάται από κανέναν εξωτερικό παράγοντα και δεν επηρεάζεται από τις επιτυχίες ή τις αποτυχίες τους. Εκφράστε την αγάπη σας με κάθε ευκαιρία κι ας δείχνουν να “ενοχλούνται” από τις αγκαλιές και τα χάδια. Τα απολαμβάνουν και τα χρειάζονται, όπως όλοι μας!

Οι νέοι χρειάζονται συνεπή και συνεχή καθοδήγηση για να αναπτύξουν ένα θετικό πλαίσιο συμπεριφοράς.

Πριν μπείτε σε οποιαδήποτε διαμάχη με τα παιδιά αναρωτηθείτε αν αξίζει τον κόπο και αν το θέμα είναι πραγματικά σημαντικό. Αν δεν είναι και απλώς παρασυρθήκατε από τον εκνευρισμό της στιγμής ή μια προκλητική κουβέντα των παιδιών, αφήστε το καλύτερα. Δεν υπάρχει λόγος να δημιουργούμε κακό κλίμα, να διατυπώνουμε αρνητικά σχόλια και να δημιουργούμε συναισθηματική δυσφορία για μικροπράγματα.

Οι νέοι μας παρατηρούν και μιμούνται τη συμπεριφορά μας. Προσπαθήστε να είστε ένα καλό πρότυπο.

Επαινέστε και ενθαρρύνετε τους νέους όταν επιδεικνύουν καλή συμπεριφορά. Η αναγνώριση των προσπαθειών τους τους ενθαρρύνει να επαναλάβουν την ίδια συμπεριφορά και στο μέλλον. Είναι αυτό που ονομάζουμε “θετική ενίσχυση”.

Η συμμετοχή σε σχολικές ομάδες, οι κοινωνικές δραστηριότητες και η εθελοντική εργασία είναι μόνο μερικά παραδείγματα καταστάσεων μέσα στις οποίες τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις δεξιότητές τους, να αναπτύξουν τα ενδιαφέροντα και τα ταλέντα τους και να εξασκηθούν σε θετικές συμπεριφορές.

Δείξτε εμπιστοσύνη και δώστε πρωτοβουλίες στα παιδιά, όσο πιο συχνά μπορείτε, ενισχύοντας έτσι την αυτοπεποίθησή τους. Επιβραβεύστε τις προσπάθειές τους, ενθαρρύνετε τα ενδιαφέροντά τους και δώστε τους την υποστήριξη και την καθοδήγηση που χρειάζονται για να αναπτύξουν μια θετική αυτοεικόνα.

Δώστε στα παιδιά τη δυνατότητα να αναλάβουν ευθύνες κατάλληλες για την ηλικία τους, για να πιστέψουν στις ικανότητές τους και να αναπτύξουν υπευθυνότητα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει κάποια καθήκοντα και ευθύνες στο σπίτι και στο σχολείο.

Μπορεί, όμως, να εφαρμοστεί και κατά τη διαδικασία παραχώρησης δικαιωμάτων στα παιδιά εφόσον και αυτά κινηθούν μέσα στο προσυμφωνημένο πλαίσιο (π.χ. μπορεί να δεχθείτε να πάει για πρώτη φορά μια απογευματινή βόλτα με φίλους στην πλατεία, εφόσον δεσμευτεί να πάρει τηλέφωνο μια συγκεκριμένη ώρα για να επιβεβαιώσει ότι όλα πάνε καλά και να γυρίσει στις 21:00).

Η καλή, θετική, λειτουργική συμπεριφορά ενός ατόμου δεν μπορεί να δημιουργηθεί μέσα σε λίγα λεπτά ή να επιβληθεί μέσα από καυγάδες και τιμωρίες. Η καλή συμπεριφορά προκύπτει από ένα συνονθύλευμα παραγόντων, έναν συνδυασμό παραμέτρων, μια μακροχρόνια και πολυεπίπεδη προσπάθεια από όλα τα μέλη της οικογένειας. Αξίζει όμως τον κόπο να προσπαθήσει κανείς γι’ αυτό, αφού τα αποτελέσματα σχετίζονται με την μετέπειτα επιτυχημένη πορεία των παιδιών σε όλους τους τομείς της ζωής τους.